Azərbaycanda Rusiyadan narazı olan siyasi qüvvələrin sayı kifayət qədərdi. Azərbaycan vətəndaşı Rusiyadan təhlükə görür. Bu anlaşılandır. Qonşularına münasibətdə Kreml aqressiyaları ilə fərqlənir. Bu isə qarşı tərəfi müdafiə pozası seçməyə vadar edir.
Lakin münasibətlərdə dəyişiklik olmasa, Qərbi və Azərbaycanı uzun illər davam edə biləcək “soyuq müharibə” gözləyir. Bu isə nə bizə, nə ruslara, nə də ki dünyaya lazım deyil. Qərb Azərbaycanın Rusiya ilə düşmənçilik aparmasında maraqlı deyil. Əgər Bakı öz maraqlarını nəzərə almadan, yalnız Moskvaya qarşı olan diplomatiya həyata keçirərsə, Qərb ölkəmizi şimal qonşusu ilə meydanda təkbaşına buraxa bilər.
Bu baxımdan, Azərbaycanın strateji maraqları nəzərə alınmaqla Rusiya ilə münasibətlərin normalaşdırılması vacibdir. Bütövlükdə ruslarıı düşmən obrazında görmək siyasi liderlər üçün naşılıq olardı. Azərbaycan Rusiyanın imperiya təfəkkürünə qarşıdır. Lakin unutmaq olmaz ki, bu ölkədə hələ də tam məhv olmayan bir ziyalı təbəqəsi və liberal-demokratik partiyalar mövcuddur.
Düzdür, bu gün Kreml qonşularına, o cümlədən Azərbaycana alçaldıcı şərtlər irəli sürür.
Digər tərəfdən, əlində “nüvə silahı” olan bir ölkə ilə “müharibə” aparmaq da məntiqə ziddir. Putin SSRİ-ni hər hansı bir formada bərpa etməyə cəhd göstərəcəyini bəyan edib. Avrasiya İttifaqı da bu planın tərkib hissəsidir. Lakin Moskvanın irəli sürdüyü istənilən birlik formatları MDB -nin təkrarı olacaq və qısa bir zamanda perspektivsiz olduğu dərk olunacaq. Bu baxımdan, Putnin adıçəkilən layihəsindən “xoxan” düzəltməyə də ehtiyac yoxdur.
Rusiya ilə münasibətlərin qurulması zamanı bu amillər nəzərə alınmalıdır. Rusiya artıq imperiyanı bərpa edəcək gücdə deyil, rəhbərlərinin bəyanatları isə daxili publikaya yönəlmiş jestlərdən başqa bir nəsnə deyil. Bu isə Azərbaycan siyasətçilərinə manevr etmək imkanı yaradır.
Bakı daima Qərbə doğru reveranslar edib. Bakı-Tiflis-Ceyhan kəməri layihəsini reallaşdırıb. Lakin Qərb Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli üçün gözlənilən dəstəyi Azərbaycana verməyib. Ruslar erməni separatçılarını silahlandırdığı bir zamanda, ABŞ erməniləri maliyyələşdirib, ABŞ Konqresi tərəfindən qəbul edilən bədnam 907-ci düzəliş sayəsində Azərbaycan uzun müddət bu ölkənin yardımlarından məhrum oldu, Amerika, digər Qərb dövlətləri təcavüzkar Ermənistana heç bir əməli təzyiq göstərmədi və münaqişə həll edilməmiş qaldı. Orta statistik azərbaycanlıda belə fikir yaranır, Qərb Qarabağ məsələsində Azərbaycana heç bir əməli kömək etmir, Rusiya və İran kimi qonşularla təhlükəli oyuna girib ölkənin zəngin neft ehtiyatlarının üzünü Qərbə çevirmək nəyə lazım idi? Qərb Rusiyanın forpostu olan Ermənistanı müdafiə edir, Azərbaycanı yalnız enerji məsələlərində xatırlayır və Bakını vassal kimi görmək istəyir. Bakı supergüclərin maraqlarının toqquşduğu bir müstəvidə öz maraqlarını qorumaq zorundadır.
Prinsip etibarilə, sıravi Azərbaycan vətəndaşı üçün Qərb və Rusiya eyni dərədə etibarsız müttəfiq kimi tanınır. Sadəcə olaraq, Rusiya daha aqresiv tonlarla çıxış edir.
Digər tərəfdən, dünyada cərəyan edən islamafobiya fonunda Qərb Azərbaycanın inanclı insanları tərəfindən daha çox qınağa məruz qalır. Dünyanın supergücləri bölgəni bölüşdürmək arzusunda olduqları bir zamanda yeganə ümid yeri qardaş Türkiyədir. Qərblə əməkdaşlıq fonunda Ankara ilə eyni mövqedən çıxış etmək zamanın tələbidir.
Avropa.info-nun ekspert qrupu
